اگر با مواد شیمیایی سروکار دارید، بسته ‌بندی صحیح آن‌ها از جمله موارد مهمی است که باید به خاطر بسپارید. تولیدکنندگان و افراد دخیل در بسته ‌بندی مواد شیمیایی وظیفه دارند تا از انجام درست و اصولی آن اطمینان حاصل کنند. چرا که اگر این امر به شکلی مناسب صورت نگیرد، مواد شیمیایی تاثیرات بسیار مخرب و طولانی مدتی را در محیط به جای خواهد گذاشت. به همین منظور ما نیز در این مطلب قصد داریم تا طریقه‌ صحیح بسته ‌بندی مواد شیمیایی را مختصرا بررسی کنیم، همراه ما باشید.

خدمات تخصصی

استـــودیو فهـــار

تماس بگیرید

اگرچه پلاستیک به طور معمول تاثیراتی منفی را بر محیط زیست به جا می‌گذارد، اما می‌توان آن را بهترین مورد برای بسته ‌بندی مواد شیمیایی دانست. پلاستیک از نشت کردن مواد شیمیایی جلوگیری کرده و استفاده دوباره از آن نیز بسیار آسان است. علاوه بر موارد ذکر شده، پلاستیک قیمت چندانی ندارد و تهیه آن هزینه‌ کمتری در بر خواهد داشت. اما تاثیرات منفی پلاستیک موجب شده که تحقیقات گسترده‌ای بر روی دیگر ماده‌های مناسب برای بسته‌ بندی مواد شیمیایی صورت گیرد.

خطرات بسته ‌بندی نادرست مواد شیمیایی

تاثیر مخرب بر سلامتی

اکثر مواد شیمیایی صنعتی بسیار سمی هستند که باید توجه ویژه‌ای به روند بسته ‌بندی و حمل و نقل آن داشته باشیم. مواد شیمیایی دارای خاصیت اسیدی نیز در صورت تماس با پوست می‌توانند موجب سوختگی آن نواحی شوند. به همین منظور توصیه می‌شود که بخش عمده‌ی این روند به صورت ماشینی انجام شود و تا حد امکان حضور نیروی انسانی به حداقل برسد.

خطرات فیزیکی

مواد شیمیایی از قبیل اسپری، الکل و سوخت وسایل حمل و نقل دارای گازهای بسیار خطرناکی از جمله هیدروکربن‌ها هستند که تاثیرات بسیار مضری بر روی بدن به جای خواهند گذاشت. عموما این مواد قابل اشتعال بوده و حتی می‌توانند موجب انفجار شوند. به همین منظور برای بسته ‌بندی اسپری‌ها و دیگر مواد بهداشتی خانگی از قوطی‌های فلزی استفاده شده تا حفاظت بالایی را ایجاد کند. البته در بسته ‌بندی ممکن است همچنین از گازی خنثی مثل نیتروژن استفاده کنند که خطر احتراق را کاهش خواهد داد.

خطرات محیطی

بسته ‌بندی مواد شیمیایی به صورت نادرست، موجب نشت مواد شیمیایی و ورود آن‌ها به محیط خواهد شد. برای مثال، سموم دفع آفات از جمله موارد معمول است که به راحتی نشت کرده و موجب آسیب شدید یا طولانی مدت به محیط علی‌الخصوص پهنه آبی می‌شود. بسته ‌بندی‌های حصیری مثل گونی نیز خطر نشت این مواد و آسیب به محیط را افزایش می‌دهند. بنابراین باید از بسته ‌بندی‌هایی مانند شیشه یا پلاستیک استفاده کرد که طول عمر بالاتری دارند. خارج کردن هوای داخل بسته نیز از تبخیر مواد شیمیایی جلوگیری می‌کند.

واکنش با آب

توانایی بالای مواد در واکنش با آب، جلوگیری از نفوذ رطوبت را به یکی از مهم‌ترین چالش‌های بسته ‌بندی مواد شیمیایی تبدیل کرده است. لیتیوم و سدیم از جمله مواردی هستند که تمایل بالایی برای واکنش با آب دارند. پس در طول روند بسته ‌بندی آن‌ها، باید به جلوگیری از نفوذ رطوبت نیز توجه ویژه‌ای داشت. بسته ‌بندی‌های پلاستیکی و فلزی چندلایه، مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارند. در نتیجه، مواد ذخیره شده در آن‌ها نیز عمر بیشتری خواهد داشت.

مواد مناسب برای بسته ‌بندی مواد شیمیایی

بطری‌های شیشه‌ای

از زمان‌های گذشته نیز بطری‌های شیشه‌ای همیشه راه‌حلی برای ذخیره یا بسته ‌بندی مواد شیمیایی بوده‌اند. قبل از اختراع پلاستیک عمدتا از شیشه برای امر بسته ‌بندی و نگهداری این مواد استفاده می‌شد. از جمله مزایایی شیشه باید به عدم زنگ‌ زدن و پوسیده شدن، توانایی شکل‌دهی بالا و عایق‌بندی مناسب اشاره کرد. علاوه بر موارد ذکر شده، می‌توان بطری‌های شیشه‌ای را رنگ زد تا به راحتی تحت تاثیر نور قرار نگیرند.

این بطری‌ها توانایی نگهداری قشر کثیری از مواد جامد و مایع را دارد. همچنین باید ذکر کرد که شیشه تاثیر چندانی بر روی محیط نداشته و به آسانی قابل بازیافت است. البته با توجه به قدرت شکنندگی بالای شیشه، باید توجه بالایی به بسته ‌بندی و حمل آن داشت.

بسته ‌بندی‌های پلاستیکی

همان‌طور که در ابتدای مطلب نیز ذکر شد، امروزه پلاستیک نقش عمده‌ای در بسته ‌بندی مواد شیمیایی دارد. اما این استفاده‌ وسیع به گستره‌ خاصی از پلاستیک‌ها محدود می‌شود که از جمله آن‌ها باید به LDPE، HDPE و PVC اشاره کرد.

این مصرف گسترده را نیز باید به دلیل هزینه‌ کم و ایمنی بالای پلاستیک دانست. چرا که انواع پلاستیک‌های ذکر شده دارای تمامی ویژگی‌های مورد نیاز برای نگهداری مواد شیمیایی بوده و در عین حال از قیمت بسیار کمی نسبت به دیگر مواد برخوردار هستند.

بشکه‌های فلزی

عموما از بشکه‌های فلزی برای نگهداری مایع‌های قابل اشتعال مخصوصا بنزین، نفت خام و پارافین استفاده می‌شود. این بشکه‌ها از نظر الکتریکی خنثی بوده و از انباشت شارژ ساکن جلوگیری می‌کند. این ویژگی آن سبب شده تا خطر احتراق و حتی انفجار مواد ذخیره شده در آن کاهش یابد. علاوه بر آن، تاثیر چندان مخربی برای محیط ندارد، هزینه‌ کمی دارد و به راحتی نیز بازیافت شده و دوباره قابل استفاده خواهد بود.

بشکه‌های روغن جلا زده شده

این بشکه‌ها به طور معمول زمانی استفاده می‌شوند که احتمال واکنش مواد شیمیایی با آهن یا استیل وجود داشته باشد. از روغن جلا برای پوشش سطح بشکه پوشیده شده که تماس آن با مواد شیمیایی را به حداقل می‌رساند. این بشکه‌ها بیشتر برای نگهداری مواد شیمایی کشاورزی و سموم دفع آفات کاربرد دارند.

آلومینیوم

به لطف پیشرفت تکنولوژی، آلومینیوم نیز تبدیل به مواد قابل استفاده برای بسته ‌بندی مواد شیمیایی شده است. آلومینیم به راحتی شکل دلخواه را گرفته و وزن کمتری خواهد داشت. علاوه بر آن، در برابر نفوذ نور، رطوبت و دیگر گازها مقاوم است که سبب افزایش عمر مواد شیمیایی ذخیره شده در آن می‌شود. این فلز عمدتا برای نگهداری مواد آرایشی، بهداشتی و پزشکی کاربرد دارد.

دسته‌بندی و لیبل‌گذاری

یکی از بخش‌های مهم روند بسته‌ بندی مواد شیمیایی، دسته‌بندی و لیبل‌گذاری آن‌ها است. در این بخش، شما با توجه به مواد شیمیایی داخل هر بسته، باید بر روی آن لیبل و برچسبی قرار ‌دهید. این برچسب می‌تواند شامل اطلاعاتی همچون مواد تشکیل‌ دهنده و یا مواردی باشد که می‌تواند موجب احتراق یا فاسد شدن بسته ‌بندی و محتوای آن شود.

این موارد به منظور آگاه‌سازی افراد دخیل در بسته ‌بندی و کسانی استفاده می‌شود که در نهایت این بسته به دست آن‌ها خواهد رسید. برای مثال در این لیبل می‌توان یادآور شد که محتوای بسته ‌بندی بسیار قابل اشتعال بوده و یا بویدن و در معرض تنفس قرار دادن آن تاثیر مضری بر روی بدن به جای خواهد گذاشت.

سخن پایانی

ما در این مطلب شما را با نحوه اصولی و اشتباه بسته ‌بندی مواد شیمیایی آشنا کردیم. امیدواریم مطالعه این مطلب به شما کرده باشد که بتوانید تصمیم مناسبی برای بسته ‌بندی محصولات شیمیایی خود اتخاذ کنید. از این که با ما همراه بودید از شما ممنونیم و تمایل داریم نظرات شما را بدانیم.